Преваленца на дијабетес

Еве табела со проценета преваленца на дијабетесот по земји во Европа, според податоци од Меѓународната федерација за дијабетес (IDF) и други релевантни извори:

Напомени:

• Овие податоци главно вклучуваат возрасната популација (20–79 години).
• Преваленцата е поголема во земји со повисок индекс на телесна маса и постарото население.
• Растечката урбанизација и промените во стилот на живот значително влијаат на бројките.

· Глобално, преваленцата е зголемена во последните децении поради урбанизацијата, лошите навики во исхраната и недоволната физичка активност.

· Проекции: Се очекува бројот на лица со дијабетес да продолжи да расте, особено во земјите со низок и среден приход.

• Преваленцата главно ја вклучува популацијата со тип 2 дијабетес, кој е најчест (околу 95%).
• Забелешка: Податоците може да варираат во зависност од изворите и методологијата на пресметка.
• Некои земји (како Македонија) објавуваат податоци преку националните здравствени институти. За Македонија, конкретно се користени податоци од Институтот за јавно здравје за 2022 г.

Оваа бројка претставува значителен дел од населението и укажува на потребата од засилени мерки за превенција, рано откривање и соодветен третман на дијабетесот во земјата.

Причини за висока преваленца:

1. Нездрави навики во исхраната:
2. Прекумерна консумација на преработена храна богата со шеќери и заситени масти.
3. Недоволна консумација на овошје, зеленчук и храна богата со растителни влакна.
4. Недостаток на физичка активност:
5. Голем процент од населението води седентарен начин на живот, особено во урбаните подрачја.
6. Зголемена стапка на дебелина:
7. Дебелината е еден од главните ризик фактори за развој на дијабетес тип 2.
8. Генетски фактори:
9. Наследните фактори играат улога, особено кај популации со висока стапка на фамилијарни случаи на дијабетес.
10. Недоволна свест и едукација:
11. Ограничена свест за превентивни мерки и рана дијагноза на дијабетесот.
12. Неправилно информирање за важноста на континуираната контрола и третман.
13. Социоекономски фактори:
14. Лица со пониски приходи имаат ограничен пристап до здрава храна и здравствена грижа.

Што може да помогне за намалување на преваленцата:

1. Промоција на здрав животен стил:
2. Организирање кампањи за свесност за здрава исхрана и редовна физичка активност.
3. Поттикнување на активни транспортни методи (пешачење, велосипедизам).
4. Подобрување на исхраната:
5. Субвенции за здрава и локално произведена храна.
6. Регулативи за ограничување на содржината на шеќери и масти во преработената храна.
7. Ран скрининг и дијагноза:
8. Организирање бесплатни програми за мерење на шеќерот во крвта за рано откривање на дијабетес.
9. Спроведување на национални скрининг програми за ризичните групи.
10. Образование и поддршка:
11. Едукација на населението за превенција и управување со дијабетесот.
12. Формирање на центри за поддршка на лица со дијабетес.
13. Здравствени политики:
14. Зголемување на пристапот до лекови, инсулин и современи методи за контрола.
15. Намалување на стресот:
16. Организирање програми за управување со стресот, кој може да биде фактор за развој на дијабетес.